ΕΙΡΗΝΗ

 

"Επί γης ειρήνη". Για ποιους;

              Τις ημέρες των Χριστουγέννων, θυμόμαστε τα λόγια των αγγέλων, καθώς έψελναν το: "επί γης ειρήνη". Όμως 2000 χρόνια από τότε, ο κόσμος είναι βουτηγμένος στους πολέμους. Μήπως απέτυχε αυτός ο αγγελικός ψαλμός;

Καθώς το θείο βρέφος αντίκριζε τον κόσμο ως άνθρωπος, ο άγγελοι έψελναν για ειρήνη. Έτσι ρωτούν οι άνθρωποι που είναι μακριά από την εμπειρία της Εκκλησίας: "Πού είναι η ειρήνη; Γιατί οι πόλεμοι και οι δυστυχίες συνεχίζονται; Τι άλλαξε εν τέλει, με τη γέννηση του Χριστού;"
Σε αυτά τα ερωτήματα θα απαντήσει το παρόν άρθρο.

 
Το πρώτο που πρέπει να πούμε, είναι τα λόγια των αγγέλων. Το βυζαντινό κείμενο που χρησιμοποιούμε συνήθως, τα αναφέρει ως εξής: "δόξα εν υψίστοις Θεω και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία" (Λουκάς 2/β: 14). Όμως, στην πραγματικότητα δεν το είπαν έτσι ακριβώς οι άγγελοι! Οι άγγελοι είπαν το εξής: "δόξα εν υψίστοις Θεω και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκίας". 

 Τα κριτικά κείμενα, (όπως για παράδειγμα το Νέστλε Άλαντ), έχει εντοπίσει ως αρχαιότερα, τα κείμενα που στο τέλος της φράσης έχουν ένα "ς". Και παρά το ότι το Βυζαντινό κείμενο χωρίς το "ς", δεν αλλοιώνει το νόημα, (εφόσον και η ερμηνεία παραμένει η ίδια), κάνει τα λόγια των αγγέλων πιο δυσνόητα. Ας δούμε λοιπόν, τι σημαίνουν τα λόγια, ερμηνεύοντάς τα, σύμφωνα με την αρχαιότερη γραφή, που περιέχει το γράμμα "ς".

 
"Δόξα στον ύψιστο Θεό, και στη γη ειρήνη, σε ανθρώπους της ευδοκίας του Θεού" (ή στους ανθρώπους στους οποίους ευδόκησε ο Θεός).
Παρατηρούμε ότι δεν είναι μέτοχοι της ειρήνης όλοι οι άνθρωποι. Μέτοχοι της ειρήνης είναι ΜΟΝΟ οι άνθρωποι στους οποίους ο Θεός ευδόκησε.

 
Όμως γιατί δεν δίνεται αυτή η ειρήνη σε όλους τους ανθρώπους; Και πόσο σωστό είναι κάτι τέτοιο, εφόσον και δίκαιοι άνθρωποι ταλαιπωρούνται όλους αυτούς τους αιώνες, από πολέμους και δυστυχία;

 
Για να απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά, πρέπει πρώτα να δούμε για τι είδους ειρήνη μιλούσαν οι άγγελοι. Γιατί οι άγγελοι δεν μιλούσαν για μια εγκόσμια ειρήνη, αλλά για κάτι πολύ διαφορετικό.
Ο Ιησούς Χριστός είχε μιλήσει για το είδος αυτό της ειρήνης, όπως καταγράφεται στο ευαγγέλιο του Ιωάννη: 

 
"Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν· ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι υμίν. μη ταρασσέσθω υμών η καρδία μηδέ δειλιάτω" (Ιωάννης 14/ιδ: 27).

 
Αυτό σημαίνει σε ελεύθερη απόδοση: "Σας αφήνω ειρήνη. Σας δίνω τη δική μου την ειρήνη. Σας δίνω όμως ειρήνη, όχι όπως αυτή που δίνει ο κόσμος. Μη ταράζεται η καρδιά σας, και μη δειλιάζει".

 
Είναι προφανές εδώ, ότι η Χριστιανική ειρήνη, δεν έχει σχέση με την εγκόσμια ειρήνη, ούτε με την αποφυγή της δυστυχίας. Αλλά είναι μια εσωτερική κατάσταση ειρήνης, την οποία απολαμβάνουν οι άνθρωποι της ευδοκίας του Θεού.

 
Άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός, ξεκαθάρισε, ότι δεν ήρθε στη γη για να φέρει εγκόσμια ειρήνη: "34 Μη νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί την γην· ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν. 35 ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύμφην κατά της πενθεράς αυτής· 36 και εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού" (Ματθαίος 10/ι).

 
Είναι σαφές και εδώ, ότι η ειρήνη που θα έφερνε ο Χριστός, θα ήταν μια άλλου είδους, εσωτερική ειρήνη, που δεν αφορούσε τη σχέση μεταξύ ανθρώπων, ή τα δεινά που ίσως κάποιος αντιμετώπιζε στη ζωή του. Όταν για παράδειγμα θα στρέφονταν εναντίον του Χριστιανού τα μέλη της ίδιας του της οικογενείας, χάριν της πίστης του, αυτός θα είχε μια άλλη, εσωτερική ειρήνη, που θα τον κρατούσε γαλήνιο και θα τον βοηθούσε να τα υπομείνει όλα αυτά.

 
Ο απόστολος Παύλος, μας μιλάει για τον καρπό του Αγίου Πνεύματος, που είναι: "αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια" (Γαλάτας 5/ε: 22, 23).

 
Εάν αυτά τα παραπάνω, (συμπεριλαμβανομένης και της ειρήνης), είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, σημαίνει μήπως αυτό, ότι έχουν το Άγιο Πνεύμα και οι μη Χριστιανοί; Γιατί και αυτοί εκδηλώνουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Φυσικά όχι! Χωρίς το Χριστιανικό βάπτισμα, το Άγιο Πνεύμα δεν δίνει αυτά τα χαρίσματα. Τα χαρίσματα αυτά όμως, δεν έχουν σχέση με τις "κατά κόσμον" αυτές ιδιότητες. Γιατί στη Χριστιανική πίστη, βρίσκουν την πλήρη έκφρασή τους, σε μια ανώτερη βαθμίδα, που οι άλλοι άνθρωποι δεν διανοούνται. Εφόσον λοιπόν είναι αυτά τα χαρίσματα προϊόν της Χριστιανικής αναγέννησης, εξηγείται και ο λόγος που η ειρήνη του Θεού, (όπως και τα υπόλοιπα χαρίσματα), δεν δίνονται σε όλους. Δεν αποτελεί αυτό προσωποληψία από μέρους του Θεού. Γιατί ο καθένας είναι ελεύθερος να λάβει αυτά τα δώρα, αν συμπεριληφθεί στο Σώμα του Χριστού δια της αναγεννήσεως του αγίου βαπτίσματος, και συνεχίζει να καλλιεργεί τη Χριστιανική ζωή. Είναι δώρα που δίνει ο Θεός σε όλους όσους δέχονται και λαμβάνουν τον Χριστό ως κεφαλή τους. "Όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι, τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού, οί ουκ εξ αιμάτων, ουδέ εκ θελήματος σαρκός, ουδέ εκ θελήματος ανδρός, αλλ' εκ Θεού εγεννήθησαν" (Ιωάννης 1/α: 12,13).

Έτσι εξηγείται και ο λόγος που ο Θεός δεν "ευδοκεί" σε όλους τους ανθρώπους. Η ευδοκία του Θεού, γίνεται σε λίγους μόνο ανθρώπους, αυτούς που ΘΕΛΟΥΝ να ανήκουν στο Σώμα του Χριστού. Είναι δηλαδή ευδοκία όχι μόνο του Θεού, αλλά και δική τους. Οι ίδιοι είναι αυτοί που "προσελκύουν" την ευδοκία του Θεού, ανάλογα με την προαίρεσή τους απέναντι στην πίστη και τον Θεό.

Ακόμα και το Βυζαντινό κείμενο, (χωρίς το "ς"), λέει: "και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία". Δεν λέει "εν ΤΟΙΣ ανθρώποις". Δεν χρησιμοποιεί εκεί το οριστικό άρθρο. Λέει: "εν ανθρώποις". Αυτό σημαίνει ότι και χωρίς την πρωτογενή του μορφή, το χωρίο δεν μιλάει για ευδοκία σε όλους τους ανθρώπους, αλλά σε κάποιους μόνο από αυτούς. Και ποια θα ήταν η ευδοκία προς αυτούς; Φυσικά η "ειρήνη". Μιλάει λοιπόν για μια ειρήνη που δίνεται επιλεκτικά, "τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού" και αναγεννώμενους Χριστιανούς.

Γι' αυτή την ειρήνη, λέει ο απόστολος Παύλος: "η ειρήνη του Θεού η υπερέχουσα πάντα νουν φρουρήσει τας καρδίας υμών και τα νοήματα υμών εν Χριστω Ιησού" (Φιλιππισίους 4/δ: 7). Πρόκειται για μια ειρήνη ανώτερη από κάθε νου, γιατί είναι η ίδια η ειρήνη του Θεού. Έχοντας αυτή την ειρήνη, ο άνθρωπος ακόμα και αν βρίσκεται εν μέσω πολέμου και δυστυχίας, εν μέσω δυσκολιών και διωγμών, πάντα έχει μια εσωτερική γαλήνη. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός είπε: "Μη ταρασσέσθω υμών η καρδία· πιστεύετε εις τον Θεόν, και εις εμέ πιστεύετε. 2 εν τη οικία του πατρός μου μοναί πολλαί εισιν· ει δε μη, είπον αν υμίν· πορεύομαι ετοιμάσαι τόπον υμίν· 3 και εάν πορευθώ και ετοιμάσω υμίν τόπον, πάλιν έρχομαι και παραλήψομαι υμάς προς εμαυτόν, ίνα όπου ειμί εγώ, και υμείς ήτε. 4 και όπου εγώ υπάγω οίδατε, και την οδόν οίδατε" (Ιωάννης 14/ιδ). Και ο Χριστιανός γνωρίζει, ότι αυτός ο κόσμος, αυτή η ζωή, δεν είναι όλα όσα υπάρχουν. Γνωρίζει, ότι ΕΧΕΙ, (από τώρα), ένα σπίτι μαζί με τον Θεό. Και δεν αφήνει τίποτα να του "ταράξει την καρδιά". Ξέρει ότι δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να τον χωρίσει από την αγάπη του Θεού. "31 ...ει ο Θεός υπέρ ημών, τις καθ’ ημών;... Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; θλίψις ή στενοχωρία ή διωγμός ή λιμός ή γυμνότης ή κίνδυνος ή μάχαιρα; 36 καθώς γέγραπται ότι ένεκά σου θανατούμεθα όλην την ημέραν· ελογίσθημεν ως πρόβατα σφαγής. 37 αλλ’ εν τούτοις πάσιν υπερνικώμεν δια του αγαπήσαντος ημάς. 38 πέπεισμαι γαρ ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή ούτε άγγελοι ούτε αρχαί ούτε δυνάμεις ούτε ενεστώτα ούτε μέλλοντα 39 ούτε ύψωμα ούτε βάθος ούτε τις κτίσις ετέρα δυνήσεται ημάς χωρίσαι από της αγάπης του Θεού της εν Χριστω Ιησού τω Κυρίω ημών" (Ρωμαίους 8/η).

ΤΙΠΟΤΑ στον κόσμο αυτό, δεν είναι δυνατόν να αδικήσει τον Χριστιανό. Καμία δυστυχία, και καμία δύναμη. Και ο Χριστιανός που νιώθει τη συνείδησή του καθαρή ενώπιον του Θεού, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα. Όταν οι άλλοι πανικοβάλλονται και τρομάζουν, εκείνος ΠΙΣΤΕΥΕΙ. Όταν οι άλλοι δυστυχούν, εκείνος ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ. Όταν οι άλλοι απελπίζονται, εκείνος ΕΛΠΙΖΕΙ. Η εσωτερική του ειρήνη είναι ανεξάντλητη.

Ναι, λοιπόν. Ο Χριστός έφερε ειρήνη. Μα όχι σε όλους. Μόνο σε όσους ευλαβούνται το όνομά Του. Σε όσους "εξέλεξε προ καταβολής κόσμου, να είναι άγιοι και ακηλίδωτοι μπροστά Του, με αγάπη, και τους προώρισε σε υιοθεσία, δια Ιησού Χριστού, κατά την ευδοκία του θελήματός Του" (Εφεσίους 1/α: 4, 5).