«Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ!»

 «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ!»

 Του Ραφαήλ Μισιαούλη

Στην αποψινή ακολουθία, την ακολουθία του όρθρου της Μεγάλης Τρίτης, διαπιστώνουμε δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι οι ύμνοι αναφέρονται σε ένα σοβαρό αμάρτημα του ανθρώπου. Αυτό το αμάρτημα είναι η ραθυμία.

Η ραθυμία είναι η ακηδία, η αφροντισία, η υπνηλία που μας κάνει αρκετές φορές να παραμελούμε τα θρησκευτικά μας καθήκοντα, να παραμελούμε την αξιοποίηση όλων των αρετών των αρετών και να είμαστε αδρανείς.

Πέρα από τους ύμνους, οι οποίοι αναφέρονται στην ραθυμία και στο ευαγγελικό ανάγνωσμα με τις δύο παραβολές, δηλαδή την παραβολή των δέκα παρθένων και την παραβολή των ταλάντων, γίνεται λόγος για την ραθυμία.

Κατ’ αρχάς οι παραβολές ήταν εικόνες παρμένες από την ζωή των ανθρώπων, των ποιμένων, των γεωργών και γενικά από την ζωή των λογικών όντων.

Έτσι, οι παραβολές αποτελούσαν μια ζωντανή εικόνα και χρησιμοποιούνταν σαν εποπτικό μέσο, ώστε να περάσει το μήνυμα της διδασκαλίας του Ευαγγελίου στις καρδιές των ακροατών.

Στην πρώτη παραβολή, ο Κύριος παρουσιάζει τις πέντε παρθένες να βρίσκονται σε εγρήγορση και να είναι έτοιμες να υποδεχθούν τον Νυμφίο Χριστό, ενώ τις άλλες πέντες σε κατάσταση υπνηλίας και ραθυμίας.

Όταν, όμως, αιφνιδίως ακούστηκε η φωνή ότι «Έρχεται ο Κύριος», οι μεν έξυπνες παρθένες είχαν ευτρεπισμένες τις λαμπάδες, τις άναψαν και υποδέχθηκαν τον Κύριο.

Οι άλλες όμως, οι οποίες ήταν ράθυμες, έψαχναν εκείνη την ώρα να ευτρεπίσουν τις λαμπάδες τους, χωρίς να καταφέρουν να τις ευτρεπίσουν.

Έτσι, οι έξυπνες πέρασαν στο νυμφώνα ενώ οι άλλες έμειναν έξω επειδή η πόρτα του νυμφώνος έκλεισε. Σε αυτές που απέμειναν έξω, ο Κύριος τους είπε «Ουκ οίδα υμάς»

Αυτή είναι η μία παραβολή, η οποία επηρεάζει την υμνωδία της σημερινής ακολουθίας.

Η άλλη παραβολή είναι η παραβολή των ταλάντων, στην οποία ο Κύριος θίγει και πάλι την ραθυμία.

Τα τάλαντα είναι δωρεές του Θεού, τις οποίες πρέπει να αξιοποιούμε.
Στην σχετική παραβολή των ταλάντων αναφέρεται ότι ένας μεγαλοκτηματίας θέησε να φύγει μακριά κι έτσι, έδωσε ένα μέρος της περιουσίας του στους δούλους του.

Στον ένα έδωσε πέντε τάλαντα, στον άλλο δύο και στον τρίτο ένα. Αποχαιρετώντας τους, τους είπε ότι θα έφευγε αλλά θα ξαναερχόταν για να λογαριασθούν για το πώς αξιοποίησαν τα τάλαντα, τα οποία τους δόθηκαν.

Όταν επέστρεψε ο μεγαλοκτηματίας παρουσιάστηκε στον πρώτο με τα πέντε τάλαντα, ο οποίος από πέντε τα έκανε δέκα. Έτσι ο εργοδότης τον επαίνεσε λέγοντάς του «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ! Επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω».

Ο λόγος του επαίνου ήταν διότι δεν έθαψε τα τάλαντα, αλλά τα διπλασίασε.
Ο δεύτερος με τα δύο τάλαντα παρουσιάστηκε λέγοντάς του ότι από δύο τα έκανε τέσσερα. Έτσι, ο Κύριος επαινεί και τον δεύτερο με την ιδία φράση ως άνω.

Ο τρίτος , ο οποίος σκεφτόταν με πονηρία, χωρίς να ντραπεί του αναφέρει ότι γνώριζε για την σκληροκαρδία του (δηλ. του μεγαλοκτηματία) και του επέστρεψε το ένα που του δόθηκε, ο οποίος το έχωσε στο χώμα.

Έτσι, ο Κύριος τον επετίμησε και του όρισε όπως δώσει το τάλαντό του σε αυτό που είχε τα πολλά.

Από την παραβολή αυτή είναι παρμένο και το τροπάριο που ακούμε στην ακολουθία σήμερα «Του κρύψαντος το τάλαντον την κατάκρισιν ακούσασα, ψυχή, μη κρύπτε λόγον Θεού· κατάγγελλε τα θαυμάσια αυτού, ίνα πλεονάζουσα το χάρισμα, εισέλθης εις την χαρά του Κυρίου σου».

Να κηρύττουμε τον λόγο του Θεού, να μην τον κρύψουμε, να μην τον σκεπάσουμε, να μην τον ενταφιάσουμε.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν τάλαντα και χρέος μας είναι να τα χρησιμοποιήσουμε για το δικό μας καλό, αλλά και για το καλό των αδελφών μας.

Τάλαντα θα λέγαμε είναι το να είσαι γονέας, να είσαι αξιωματικός, να έχεις σωματική ρώμη, να είσαι δάσκαλος, πολιτικός.

Ένα άλλο τάλαντο, που έχουμε και μάλιστα είναι χρυσό αυτό το τάλαντο, είναι το ότι είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί.

Όχι , γιατί είμαστε εμείς ορθόδοξοι, αλλά η αλήθεια, η ακίβδηλος αλήθεια, η οποία βρίσκεται ΜΟΝΟΝ στο χώρο της ορθοδοξίας. Προνόμιο, λοιπόν, το ότι είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί.

Άρα, λοιπόν, τις ικανότητες, τις αρετές, την πίστη μας, τα τάλαντα, τα οποία μας χάρισε σε όλους μας ο Κύριος, να τα αξιοποιήσουμε, να τα διπλασιάσουμε και να είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή, να συναντηθούμε με τον Κύριό μας , για να μας πει κι εμάς «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ!».